wtorek, 17 lutego 2015

Kapusta - rodzaje i właściwości

Odmiany - rodzaje i właściwości kapusty



Kapusta - znana już przed wiekami - była jednym z nielicznych warzyw, które zimą nie traciły witamin, ani żadnych właściwości odżywczych i które dobrze się przechowują. Starożytni rzymianie uznawali kapustę za uniwersalny lek na wiele schorzeń. Kapusta to warzywo, które jest bogatym źródłem minerałów i witamin takich jak: fosfor, siarka, mangan, miedź, potas, wapń, żelazo, sód; jak również witaminy z grupy B, A, C, E. Kapusta jest jedynym warzywem, które ma zdolności do regulowana ciepłoty ciała, kiedy jest ona za wysoka, potrafi ją obniżyć, a kiedy na niska - podwyższyć. Ze względu na dużą zawartość siarki, bardzo korzystnie wpływa na kondycję włosów, paznokci i skóry. Jest najlepszym naturalnym lekarstwem, a jej właściwości mogą być wykorzystywane wewnętrznie i zewnętrznie. Sok ze świeżej kapusty ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe i stosowany jest przez naturoterapeutów do leczenia wrzodów żołądka, niedokwaśności, nadkwasoty, zapaleniu woreczka żółciowego, wątroby, śledziony, w chorobach dróg oddechowych i strun głosowych, ogólnym zmęczeniu i do łagodzenia bólów reumatycznych. Kapusta jest warzywem, które dobrze się przechowuje i nie traci swoich wartości odżywczych. Powinniśmy spożywać kapustę nawet kilka razy w tygodniu. Najzdrowsza jest kapusta jedzona na surowo, gotowana traci nieco cennych składników.


Lecznicze właściwości kapusty


Okłady z kapusty stosuje się przy odmrożeniach, stłuczeniach, kontuzji (opuchnięcie), ranach, pryszczach, wrzodach, pokrzywce, liszajach, hemoroidach, bólach głowy, mięśni, stawów, nerwobólach, gośćcu, rwie kulszowej, w bólach reumatycznych. Okłady sporządza się ze świeżych soczystych liści kapusty. Najpierw należy dokładnie je umyć, wysuszyć, a następnie lekko rozgnieść wałkiem do pierwszego soku. Tak przygotowane liście przykładamy na chore miejsce i owijamy elastycznym bandażem. Do każdego następnego okładu używamy świeżych liści, a te wyrzucamy.

W przypadku wody w kolanie również stosujemy okłady z rozgniecionych liści - owijamy wówczas kolano szalem i zostawiamy na całą noc. Jeśli chcemy zastosować okłady na ranę, musimy liście kapusty na chwilę zanurzyć we wrzątku. Liśćmi kapusty możemy też okładać oparzenia, uśmierzą one ból i przyspieszą gojenie się rany. Kapusta dzięki antocyjanom i indolom, wspólnie z witaminami E, C i beta-karotenie zmniejsza ryzyko powstawania zmian miażdżycowych, procesów starzenia i rozwoju nowotworów np. żołądka, jelita grubego, dwunastnicy, sutka. Warzywa kapustne są doskonałym produktem przy dietach odchudzających, mają niewielką kaloryczność, a dużo witamin, minerałów oraz błonnik pokarmowy.

Rodzaje kapusty


Biała - wczesne odmiany tej kapusty tworzą mniejsze, bardziej zielone główki, które nadają się do kilkunastodniowego przechowywania. Główki późnych odmian są duże, zwarte, a w środku niemal białe. Te odmiany doskonale się przechowują i nadają się do kiszenia. Kapusta nadaje się do kiszenia, gotowania, można ją dusić i podawać z koperkiem do potraw mięsnych, zapiekanek, na gołąbki, na surówki, bigos, dobrze się przechowuje, zawiera: sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, kobalt, miedź, cynk, fosfor, fluor, chlor, jod, karoteny, witaminę B1, B2, kwas nikotynowy, kwas pantotenowy, witaminę B6, kwas foliowy, witaminę C, kwas szczawiowy.


Brukselka - zwana kapustą brukselską ma małe, zielone główki o wielkości orzecha włoskiego. Rosną one po kilkadziesiąt sztuk na jednym pędzie. Jej odmiany są późne, ale liście małych główek szybciej więdną niż liście dużych kapust. Jest to kapusta bardziej wzdymająca niż inne, ale po ugotowaniu nadaje się na doskonałą jarzynkę, którą można polać tartą bułką zarumienioną na maśle, jest dobra do zasmażania, ale nie nadaje się do jedzenia na surowo. Jest doskonałym dodatkiem do zimowych zup jarzynowych. Zawiera: sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, miedź, cynk, fosfor, chlor, jod, karoten, witaminę E, K, B1, B2, B6, C, kwas nikotynowy i pantotenowy, biotynę, kwas foliowy. Charakterystyczną goryczkę kapusty można złagodzić dodając do gotowania trochę mleka.
Jarmuż - to odmiana kapusty o długich, pomarszczonych liściach, której właściwości zdrowotne są doceniane m.in. w Skandynawii, a w Polsce mało kto o nich wie i jest traktowany raczej jako roślina ozdobna do dekoracji potraw. Barwne liście jarmużu (w różnych odcieniach zieleni, fioletowozielone i fioletowobrązowe) są skarbnicą białka, błonnika, witamin - przede wszystkim C i K, a także soli mineralnych - zwłaszcza wapnia i potasu, oraz sulforafanu - silnego przeciwutleniacza. Jarmuż można zjadać na surowo, mrozić, zasmażać, dodawać do różnych zup jarzynowych. Zawiera: wapń, fosfor, żelazo, magnez, wit. C, E, z grupy B. Jest bardzo dobrym źródłem beta-karotenu, pozostałe warzywa przewyższa aż 10-cio krotnie. Posiada właściwości antynowotworowe.
Włoska - jedna z najbardziej wartościowych kapust. Jej mocno pofałdowane liście tworzą mniej lub bardziej zwarte główki, głąb jest niewielki, a w smaku jest łagodniejsza niż biała. Kapustę do Polski sprowadziła królowa Bona. Swoim smakiem i wartością odżywczą przewyższa kapustę białą. Jeżeli chcemy ją przechowywać - nie obrywajmy zewnętrznych liści, wtedy dłużej zachowa świeżość. Jej elastyczne i duże liście doskonale nadają się na gołąbki, można ją faszerować w główkach, piec i podawać z sosem pomidorowym, beszamelowym. Liście nadają się do rolad, zup i surówek. Kapusta zawiera m.in.: sód, potas, magnez, wapń, mangan, fosfor, karoten, witaminę E, B1, B2, B6, C, kwas nikotynowy. 
Pekińska - ma podłużne, pofałdowane, zielonożółte liście z białym i szerokim żyłkowaniem. Zielone części kapusty są delikatne i cienkie, a białe - twarde i chrupiące. Kapusta przypomina raczej sałatę i w tej właśnie roli zdobyła swoją popularność. Dość dobrze się przechowuje, a najlepiej gdy jest zawinięta w folię spożywczą. Jest soczysta, ma łagodny smak i chociaż zwykle nadaje się do surówek, to dobrze smakuje też podana na ciepło. Nadaje się również do nadziewania, smażenia, duszenia, marynowania. Zasługuje na szczególne wyróżnienie ze względu na zawartość beta-karotenu. Już pół szklanki pokrojonej kapusty pekińskiej pokrywa dzienne zapotrzebowanie na beta-karoten. Podobne zasoby mają brokuły, później brukselka, a na czele jarmuż.
Czerwona - ma główki mniejsze niż kapusta biała, ale bardzo twarde i zwarte. Późne odmiany tej kapusty zwanej też modrą doskonale się przechowują. Można ją kisić tak jak kapustę białą (pyszna na surówki). Podczas gotowania kolor kapusty staje się mało apetyczny, ale po zakwaszeniu - wraca do swej barwy. Można z niej robić surówki, sałatki (trzeba ją zblanszować, a wystudzoną wymieszać najlepiej z kwaśnymi dodatkami, bo poprawią jej smak i kolor tak jak jabłko czy kiszony ogórek), smakuje z dodatkiem czosnku. Kapusta zawiera m.in.: sód, potas, magnez, wapń, mangan, żelazo, kobalt, miedź, cynk, fosfor, fluor, chlor, jod, karoteny, witaminę E, K, B1, B2, B6, C, biotynę, kwas pantotenowy i nikotynowy. Jest bardzo ważna w kuchni śląskiej i tworzy nierozerwalny duet ze zrazami i kluskami.

Bok Choy - egzotyczna kapusta chińska. Ma grube białe łodygi z białymi nerwami i ciemnozielone liście. Ma dość słodki, kapuściany smak z odrobiną goryczki. Jest pyszna na surowo, smażona na maśle z dodatkiem koperku, duszona czy gotowana na parze. 

Choy Sum - ma gładkie, zielone liście z drobnymi, żółtymi kwiatkami, łodygi są chrupiące, a ugotowane liście delikatne w smaku i słodkawe.

Gai Larn - smakiem przypomina brokuły, ale nie tworzy różyczek tylko ma ciemnozielone łodyżki i liście, (które się zjada) i białe kwiatki.

Gotowanie kapusty


Kapustę z powodu dużej zawartości ostrych olejków eterycznych należy gotować krótko, a we wstępnej fazie bez przykrycia. 

Jak likwidować ciężkostrawne działanie kapusty?
  • Kapusta jest ciężkostrawnym warzywem, ale przez odpowiednie jej przygotowanie możemy temu zapobiec.
  • To, co czyni kapustę ciężkostrawną, to dodatek tłuszczu i tłustych mięs. Jeżeli z tego zrezygnujesz i dodasz do kapusty kminek, cząber i majeranek, to powstanie niskokaloryczne i lekkostrawne danie.
  • Potrawy z kapusty należy gotować bez przykrywania garnka pokrywką przez pierwsze 15-30 minut. W tym czasie ulotni się z potrawy większość związków dających potrawie nieprzyjemny zapach i powodujących wzdęcia.
  • Potrawy z kapustą (głównie świeżą) nie gotuj dłużej niż tego wymaga. Rozgotowana kapusta staje się nieapetyczna, bardziej wzdymająca i nabiera przykrego, siarkowego zapachu.
  • Nie przesalaj potraw z kapusty. Nadmiar soli jest niewskazany dla naszego serca i żołądka - tak jak zasmażka.
Uwaga!
Kapusta nie jest też polecana w stanie surowym dla osób chorych na tarczycę. Zawarte w kapuście tiocyjaniany blokują produkcję hormonów tarczycy i przyswajanie jodu. Wystarczy jednak zblanszowanie liści by pozbyć się tych niedogodności.



© Wszelkie prawa do publikacji zastrzeżone przez: http://wege-przepisy.blogspot.com


1 komentarz:

  1. Wspaniałe wiadomości i to takie, których nie znajdę w innych źródłach :) Dziękuję

    OdpowiedzUsuń